CEDAW (Birleşmiş Milletler Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi) imzacı devletleri arasında yer alan Türkiye, ulusal düzlemde CEDAW’ın uygulanmasını sağlamak amacıyla aralarında Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü ve TBMM Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu’nun da bulunduğu çok önemli kurumsal yapılar oluşturmuş, başta Başbakanlık Toplumsal Cinsiyet Ulusal Eylem Planı (2008 – 2013) olmak üzere çeşitli politika belgeleri ile taraf olunan uluslararası antlaşmanın ulusal düzeyde hayata geçmesini garanti altına alacak somut adımlar atmıştır. Birçok Bakanlık ve kamu kurumu stratejik planlarına toplumsal cinsiyet eşitliği hedefini dahil etmiş ve bu hedef, çeşitli başlıklar altında, 9. ve 10. Ulusal Kalkınma Planlarında önceliklendirilmiştir. Hemen hemen tüm söz konusu politika belgelerinde, toplumsal cinsiyet eşitliğinin ulusal düzlemde sağlanabilmesi için yerel yönetimlerin üzerlerine düşen görev ve sorumluluklara dikkat çekilmiştir.

Bu ihtiyaçtan hareketle 2006 yılında Kadın Dostu Kentler Programı’nın ilk aşaması olan Birleşmiş Milletler Kadın ve Kız Çocuklarının İnsan Hakları Ortak Programı başlatılmıştır. Program, İzmir, Nevşehir, Kars, Şanlıurfa, Trabzon ve Van illerinde 2006-2010 yılları arasında Sabancı Vakfı’nın desteği ile uygulanmıştır.

Kadın Dostu Kentler Programı, sürdürülebilir ve insan hakları temelli yaklaşımıyla BM Nüfus Fonu tarafından İnsan Haklarının kabul edilişinin 60. yılı vesilesiyle yapılan değerlendirmede tüm dünyada ‘insan hakları alanında yürütülen’ en iyi altı proje arasına girmeyi başarmış ve Türkiye’de toplumsal cinsiyet eşitliği çalışmalarını yerel yönetimlere taşıyan ilk proje olmuştur.

Kadın Dostu Kentler Programının 1. aşamasının tamamlanması ile birlikte, İçişleri Bakanlığı konuya verdiği öneme uygun olarak, 19 Şubat 2010 tarih ve 2010/10 sayılı Genelgeyi yayımlamış, bütün illeri İzmir, Kars, Nevşehir, Şanlıurfa, Trabzon ve Van illeri örneğinden yararlanarak “kadın dostu kent” uygulamasını hayata geçirmeye ve illerde Yerel Eşitlik Mekanizmaları oluşturmak suretiyle Yerel Eşitlik Eylem Planları hazırlamaya çağırmıştır.

Altı ilde yürütülen ilk fazın başarısının ve İçişleri Bakanlığı genelgesinin ardından Türkiye’nin Kadın Dostu Kentleri arasında olma isteği ile başvuran aday iller ‘kapasite’ ve ‘ihtiyaç’ esasına göre sıralanmış ve yeni Program illerinin seçimi için değer ağırlıklı bir sıralama yapılmıştır. Yapılan haritalama çalışmasının sonunda yedi yeni il (Adıyaman, Antalya, Bursa, Gaziantep, Malatya, Mardin, Samsun) Ortak Program’a dahil olmuşlardır. Nisan 2011’de başlayan Kadın Dostu Kentler Programı’nın 2. aşaması, ilk aşamadan bu yana Programa devam eden İzmir, Nevşehir, Kars, Şanlıurfa ve Trabzon ile birlikte on iki ilde yürütülmektedir.

Kitaplar

Projenin birinci aşamasında yayınlanan kitapları aşağıdaki bağlantılardan indirebilirsiniz.

Kadın Dostu Kentler 2010 (Proje Kapanış Kitabı - Türkçe)
Women Friendly Cities 2010 (Proje Kapanış Kitabı - İngilizce)
Kadın Dostu Yerleşimlere Doğru Hizmet Sunumu 2009

Kitapçıklar

Projenin birinci aşamasında yayınlanan kitapçıkları aşağıdaki bağlantılardan indirebilirsiniz.

Kadın Dostu Kentler Avrupa’dan Örnekler 2008
Kadın Hakları ve Yerel Yönetimler 2008
Kentli Hakları 2008
Nasıl Bir Kentte Yaşamalıyız 2008
Yerel Yönetimlerde Kadınlara Yer Açmak 2008
6 İlde Gerçekleştirilen Kamuoyu Araştırmasının Sonuçları 2009

Yönetmelikler

Projenin birinci aşaması çerçevesinde Yerel Eşitlik Mekanizmalarına yönelik Başbakanlık ve İçişleri Bakanlığının çıkartmış olduğu genelge ve yönetmeliklerİ aşağıdaki bağlantılardan indirebilirsiniz.

Genelge 2010/10: Kadınların ve Kız Cocuklarının İnsan Hakları
Genelge 2006/67: Kadınların ve Kız Çocuklarının Hakları